"พ่อแม่ กับการพัฒนาคุณภาพชีวิตลูก"
http://www.yutt.com/blog/index.php?blog=12&p=243&more=1&c=1&tb=1&pb=1พ่อแม่ กับการพัฒนาคุณภาพชีวิตลูก ของศูนย์สุขวิทยาจิต มหาวิทยาลัยมหิดล
พ่อแม่ที่ประสบความสำเร็จในการเลี้ยงดูลูก มีวิธีการอย่างไร
ให้ความรักอย่างเพียงพอ
ความรักความสนใจที่จริงใจก่อให้เกิดความรู้สึกมั่นคงทางจิตใจ เด็กได้รับรู้และรู้สึกว่าตนเป็นที่รัก ย่อมอยากแสดงความดีให้พ่อแม่
เห็นเป็นการตอบแทน ให้ความรักอย่างสม่ำเสมอและปราศจากเงื่อนไขในทุกโอกาส ฝึกวินัยให้ลูกด้วยความรัก เด็กจะพัฒนาวินัย
ของตนเองได้เมื่อมีความรู้สึกที่ดีต่อตนเองและผู้อื่น รู้ว่าอะไรถูก-อะไรผิด มีทางเลือกในการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าต่อสถานการณ์ต่างๆ
พ่อแม่ช่วยส่งเสริมปัจจัยทั้ง 3 ประการนี้ได้โดย
พ่อแม่มีความสม่ำเสมอ อดทน และควบคุมอารมณ์ตนเองได้ สื่อความหมายกับลูกให้ชัดเจน ปากกับใจตรงกัน ทำความเข้าใจพฤติ
กรรมที่เป็นปัญหาของเด็กว่ามีความหมายอย่างไร ทำไปเพื่ออะไร เพื่อใช้เป็นแนวทางแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น ให้ความมั่นใจ ใส่ใจพฤติ
กรรมที่ถูกต้อง มากกว่าการจับจ้องพฤติกรรมที่พ่อแม่ยังไม่พอใจ
ชมเชยสิ่งที่ดีของเขา สร้างบรรยากาศและสิ่งแวดล้อมในบ้านให้สามารถเล่นรื้อค้นได้อย่างปลอดภัย ตั้งกฏเกณฑ์ที่เข้าใจง่าย บอก
ให้รู้ว่าอะไรที่พ่อแม่ต้องการให้ทำ และอะไรที่ไม่ต้องการให้ทำ สถานการณ์บางขณะในบ้าน เช่น พี่น้องทะเลาะกัน อาจนำไปสู่การเกิด
อารมณ์รุนแรง พ่อแม่ต้องรีบตัดไฟแต่ต้นลม รู้จังหวะที่จะเข้าไปจัดการอย่างเหมาะสม
มีเวลาให้กับครอบครัว พ่อแม่ควรมีเวลาเล่นกับลูก โดยเน้นความสนุกสนาน และสร้างสัมพันธ์ที่ดี มากกว่าการควบคุม สั่งสอน หรือ
การเรียน สนใจและให้ความสำคัญต่อคู่สมรสของตนเอง พ่อแม่ต้องมีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันก่อน เพราะความรัก ความนับถือ ความ
ศรัทธาของพ่อแม่จะก่อให้เกิดความรู้สึกมั่นคงทางจิตใจภายในครอบครัว
สอนทักษะในการแก้ปัญหาที่ถูกต้องให้แก่เด็ก อธิบายให้เด็กเข้าใจว่า วิธีการแก้ปัญหาที่เขาใช้ไปแล้วนั้น ไม่เหมาะสมอย่างไรบ้าง
และแนะวิธีที่เหมาะสมกว่า เพื่อว่าเขาจะใด้นำไปใช้ในคราวหน้า สำหรับเด็กเล็กให้แนะนำตรง ๆ ว่าถ้าพบปัญหานี้ควรทำอย่างไร
สำหรับเด็กโตที่รู้จักคิดเองได้ พ่อแม่อาจตั้งคำถามให้เด็กคิดว่าจะแก้ปัญหาอย่างไร แล้วจึงเสนอวิธีการต่าง ๆ เพิ่มเติมให้
พัฒนาความเคารพนับถือซึ่งกันและกัน พ่อแม่ควรทำตัวให้เป็นที่เคารพนับถือของลูก เช่น แสดงกิริยาวาจาสุภาพกับลูก รู้จักขอ
โทษเมื่อพ่อแม่เป็นฝ่ายผิด สนใจกิจกรรมที่ลูกทำด้วยความจริงใจ แสดงความซื่อสัตย์ รักษาสัญญาให้ลูกเห็น แสดงความไว้
วางใจรับฟังการตัดสินใจของลูก ไม่แสดงความชื่นชมหรือเข้าข้างลูกคนใดเป็นพิเศษ ตั้งใจรับฟังลูกอย่างจริงจังจริงใจ
พ่อแม่ที่ "ได้ยิน" ลูก จะรับรู้และเข้าใจว่าลูกกำลังจะบอกอะไร สนับสนุนให้แสดงความรู้สึกที่ดีและไม่ดีออกมาได้ ให้คำแนะนำ
เชิงเสนอแนะ ใช้คำพูดสั้นๆ ได้ใจความดีกว่าการอธิบายหรือเทศนายืดยาว เปิดโอกาสให้คิดด้วยตนเองก่อน แล้วจึงเสนอแนะวิธี
การของพ่อแม่ภายหลัง
กระตุ้นให้ลูกเป็นอิสระทีละน้อย เด็กเล็กควรมีเสรีภาพ และรู้จักเลือกตัดสินใจในเรื่องเล็กน้อย เมื่อโตขึ้นก็ค่อยขยายให้รู้เรื่องที่
ใหญ่ขึ้นตามลำดับ ตั้งความหวังให้อยู่ในโลกของความเป็นจริง มีผู้กล่าวไว้ว่า "อย่าหวังว่าทุกอย่างจะดำเนินไปด้วยดีตลอดเวลา
การเลี้ยงลูกมิใช่เป็นงานที่ง่ายเหมือนปลอกกล้วย มันเป็นงานที่เต็มไปด้วยความระทมทุกข์และเจ็บปวดหัวใจ แต่มันก็เต็มไปด้วย
ความสุขอย่างท่วมท้น และคุ้มค่าเช่นกัน"
พ่อแม่ทุกคนล้วนคาดหวังความสำเร็จของการเลี้ยงดูลูกของตนทั้งสิ้น แต่ความคาดหวังต้องอยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริง
